تمرینات به منظور ایجاد توجه و تمرکز در کودکان

تمرینات تمرکزی برای کودکان جهت کمک به بهبود توانایی فرزند شما برای تمرکز در مدرسه و در فعالیت های اصلی روزمره طراحی شده است. اگر چه بعضی از این تمرینات مخصوص کودکان مبتلا به ADD یا ADHD طراحی شده، اما بیشتر تمرینات تمرکزی برای اغلب کودکان مفید خواهد بود. تنوع تمرینات تمرکزی برای کودکان از تمرینات چشمی تا فعالیت های مبتنی بر ریاضی گسترده است.

هماهنگی ذهن و بدن

این تمرین تمرکزی برای این طراحی شده که فرزند شما را در وضعیت ساکن برای مدت زمان طولانی نگه دارد. یک صندلی در وسط اتاق خانه خود قرار دهید. فرزند خود را روی صندلی بنشانید و به او بگویید که نمی‌تواند در هنگام انجام این تمرین حرکت کند. پس از نشستن کودک، تایمر خود را روشن کنید و زمانی را که کودک بدون حرکت نشسته اندازه گیری کنید. ببینید چقدر طول می‌کشد تا فرزندتان بدون حرکت در حالت نشسته بماند و در هر بار انجام تمرین، سعی کنید این زمان را افزایش دهید. این تمرین ارتباطات عصبی بین بدن و مغز را تقویت کرده و به افزایش تمرکز و خود کنترلی کودک کمک می‌کند.

تمرین ردیابی چشمی

تمرین ردیابی چشمی برای افزایش مهارت توجه در کودک طراحی شده است. کودک خود را روی صندلی بنشانید و به او بگویید به جسمی که در دست خود نگه داشته اید تمرکز کند. هر چه سن کودک کمتر باشد، جسم باید بزرگتر باشد. جسم را در جهت افقی به اندازه 40 سانتیمتر جابجا کنید. کودک فقط با چشمان خود جسم را دنبال کند و مطمئن شوید که در زمان ردیابی جسم، سرش را حرکت نمی‌دهد. سرعت جسم به اندازه ای باشد که کودک راحت باشد، پس از پیشرفت نسبی کودک، سرعت را افزایش دهید.

جایزه برای انجام تکالیف

این تمرین طراحی شده تا برای تمرکز درمورد تکالیف یا سایر زمینه ها به فرزند شما انگیزه دهد. کودک خود را بنشانید تا شروع به انجام تکالیف کند. پس از هر 10 دقیقه انجام کار، با یک رفتار جزئی وی را تشویق کنید. اگر فرزندتان یک ساعت بدون وقفه مشغول انجام دادن کار شد، پاداش بزرگتری به او بدهید. اگر فرزندتان روی تکالیف مدرسه تمرکز ندارد، با جلب توجه وی به جایزه یا پاداش، به طور غیر مستقیم او را به تمرکز کردن بر روی تکالیف ترغیب کنید.

چرا هماهنگی چشم و دست مهم است؟

•    ورزش:
هماهنگی چشم دست به کودک شما کمک می‌کند تا توپ را بگیرد و با چوب به توپ ضربه بزند.
•    دست خط:
هماهنگی دیداری-حرکتی که یک مهارت حیاتی برای دست خط است، با هماهنگی مناسب بین چشم و دست رشد می‌کند. چشم ها باید دست را در شکل دادن حروف هدایت کرده و این اطمینان را ایجاد کنند که حروف روی خطوط نوشته می‌شوند.
•    خواندن:

مهارت ردیابی چشم که برای خواندن حیاتی است، می‌تواند از طریق بازی و فعالیت هایی که برای افزایش هماهنگی چشم و دست هستند افزایش یابد.
•  بازی و مهارت های زندگی:
کودکان کم سن از این مهارت در یادگیری برای ساختن برج و ساختمان سازی با لِگو استفاده می‌کنند. ما نیز از هماهنگی چشم و دست برای بستن بند کفش و تزئین کیک استفاده می‌کنیم!

یک تمرین ساده

توپی را در داخل توری قرار داده و آن را آویزان کنید.
این کار باعث می‌شود مجبور نباشید بدنبال توپهای شوت شدنه بگردید در حالی که کودک شما هم مهارت های خود را تمرین می‌کند!

• این کار را می‌توانید با کیسه توری که میوه و سبزیجات را در آن قرار می‌دهند انجام دهید.
• توپ را دراخل آن گذاشته و گره بزنید.
• با طناب آن را آویزان کنید.
• طناب باید به اندازه کافی بلند باشد تا توپ روبروی قفسه سینه کودک قرار گیرد.
• می توانید توپ را از میله افقی یا حتی از قلاب درب اطاق آویزان کنید.
• پیشنهادهای زیر در خصوص چگونگی استفاده از توپ و تور است!

بازی برای هماهنگی چشم دست برای کودکان
1) قل دادن توپ
این فعالیت برای کودکان نوپا و پیش دبستانی، بسیار دوست داشتنی است.
•کودک خود را نشانده، پاهایش را از هم باز کنید و توپ را بین پاها قرار دهید.
•کودک باید سعی کند توپ را قبل از اینکه به شکمش برسد، متوقف کند.

2) دست به دست کردن اشیاء
این یک بازی سرگرم کننده در فضای باز یا بسته است و تمام افراد خانواده می‌توانند در آن شرکت کنند!
هماهنگی دو طرفه و همچنین دست و چشم بکار گرفته می‌شود.
•کودکان را در یک خط قرار دهید و به آنها بگویید که توپ یا شی دیگری را به کودک پشت سر خود بدهند.
•بازی را یکبار از روی سر و سپس از بین پاها تکرار کنید.
•کودکان را تشویق کنید که از هر دو دست استفاده کنند.
•یک سطل پر از وسایل در جلو صف قرار دهید؛ کودکان باید اشیاء را از سطل جلو برداشته و به سطل خالی در پشت صف منتقل کنند. این کار بازی را سرگرم کننده تر می‌کند.
•این بازی را می‌توانید همانند دست به دست کردن سطل آب در آتش نشانی انجام دهید. در این حالت هرکس در محل خود ثابت باقی می‌ماند یا اینکه آخرین کودک پس از قرار دادن جسم در سطل پشتی، به سمت جلو حرکت می‌کند، به طوری که همه یکبار در اول صف قرار گیرند.

3) پاس کاری و انداختن آرام
برای اینکه یک کودک نوپا یا کودک پیش دبستانی چیزی را با هر دو دست پاس دهد یا با دقت پرتاب کند تمرکز زیادی نیاز دارد.
•بازی را می‌توان بصورتهای مختلف دایره ای یا خطی (مانند دست به دست کردن که در بالا توضیح داده شد) انجام داد. توپ یا یک بالش کوچک به دقت از یک بازیکن به بازیکن دیگر پاس داده می‌شود.
•حالت پیشرفته تر، پرتاب آرام اشیاء بهم است.
•از کودکان بخواهید یک قدم از یکدیگر دور شوند و سپس به آرامی توپ یا یک بالش کوچک را به سمت یکدیگر پرتاب کنند و بگیرند.

***بروزرسانی شده در تاریخ 23شهریور 97***

4) بازیهایی که با توپ آویزان می‌توان انجام داد.
با استفاده از یک توپ پلاستیکی آویزان از کودک پیش دبستانی یا کودک نوپای خود بخواهید با آن بازی کند. مواظب باشید که کودک ضربه محکمی به توپ نزند یا توپ در زمان برگشت به عقب به صورتش برخورد نکند.
•    هل دادن و گرفتن:
از فرزند خود بخواهید با دقت به توپ نگاه کند تا با هر دو دست خود توپ را گرفته و اجازه ندهد از بین دو دستش سُر بخورد.
•    چوب و توپ:
از یک چوب استفاده کنید و از فرزندتان بخواهد با آن به توپ ضربه بزند. از انواع چوبها استفاده کنید تا تمرین برای کودکتان سخت تر شود.
برای کودکان نوپا و پیش دبستانی، چند فعالیت آسان دیداری-حرکتی وجود دارد که می‌تواند به بهبود مهارت هماهنگی چشم و دست کمک کند.

بازیهای چشم دست برای کودکان بزرگتر
1) بازی با توپ آویزان

کودکان بزرگتر می‌توانند از توپ های کوچکتر (مانند توپ تنیس) برای سختتر شدن بازی استفاده کنند. از آنها بخواهید توپ را هل داده و بگیرند، یا به توپ با یک چوب ضربه بزنند همانطور که در فعالیت کودکان پیش دبستانی توضیح داده شد.
برای سختتر کردن بازی، از کودک خود بخواهد بین هر بار هل دادن و گرفتن، یکبار دست بزند یا دور خودش بچرخد.
برای جلوگیری از برخورد توپ به صورت در زمان برگشت، به فرزند خود تذکر دهید که بیش از حد محکم به توپ ضربه نزند!

2) زدن توپ به دیوار
• پس از اینکه فرزندتان به اندازه کافی با توپ آویزان تمرین کرد، می‌توانید از او بخواهید توپ را به دیوار بزند.
•از فرزند خود بخواهید توپ را در به دیوار بزند و دوباره آن را بگیرد.
•برای تعیین بهترین فاصله از دیوار نیاز به آزمایش کردن دارید – فاصله از دیوار به نوع توپ و شدت پرتاب توپ بستگی دارد، اما از کودک خود بخواهید با یک پرتاب آرام کار را شروع کند!
•ببینید چند بار فرزندتان می‌تواند بدون افتادن توپ، آن را پرتاب کند و بگیرد و بیشترین تعداد را ثبت کنید. فرزندتان را تشویق کنید تا هر بار امتیاز بهتری کسب کند.

3) پرتاب به بالا و گرفتن
 
•    بالا انداختن یک توپ یا یک بالش کوچک و گرفتن آن برای هماهنگی دست و چشم خوب است.

•    اگر فرزندتان به طور تصادفی توپ را پرتاب می‌کند، از فرزندتان بخواهید در داخل یک حلقه یا دایره ای که روی زمین کشیده اید بایستد و این کار را انجام دهد - این کار می‌تواند به کودکان کمک کند تا با دقت بیشتری توپ را پرتاب کنند.
4) نخ کردن مهره

نخ کردن مهره و کارتهای سوراخدار، فعالیت حرکتی خوبی است که تاثیر زیادی بر هماهنگی چشم و دست دارد. اگر مهره های کوچک برای فرزندتان سخت است، از مهره های بزرگ استفاده کنید یا از فرزندان بخواهید مهره ها را روی یک تکه چوب که پایدارتر است قرار دهند.

راه رفتن در مسیر مشخص

راه رفتن👣 روي خط زيگزاگ به بهبود توجه کمک ميکند. این عمل بسیاری از عملکردهای مغز را بیشتر فعال می‌کند، تقویت مهارتهای زیر را در کودک ایجاد میکند

درک بيناييى-حرکتي ،حفظ تعادل ،تقويت هماهنگي چشم وپا، شناخت وبرنامه ریزی حرکتی و تن آگاهي
►ابتدا مسیر ساده و مستقیم ➖را طی می‌کند و سپس مسیر مارپیچ➿ و زیگزاگ〰️. به او بگویید هنگام راه رفتن قدمهایش را طوری بردارد که فقط بر روی همان نوارچسب باشد. وقتی به پایان مسیر می‌رسد او را تحسین کنید. اين فعاليت مناسب براي کودکان ٤سال ميباشد.

🌀ميتوانيد براي سختر شدن از چند نوار رنگي که در صفحه بعد ميبينيد استفاده کنيد .
حتمن همانطور که ميبينيد به منظور عدم تداخل رنگها از زمينه کف چوبي يا سراميک انجام دهيد.🔵کودک از روي رنگ سبز❇️ حرکت ميکند به سمت جلو بعد از گذشتن چند قدم شما رنگ ديگري مانند آبي به کودک نشان دهيدلازم است کودک لازم است به مسير وشما توجه مداوم داشته باشد وبتواند بصورت متناوب،توجه به رنگ ومسير جديد منتقل شود.

این مطلب ادامه دارد.....

نویسنده:
کاردرمانگر محمد مهدی خاتمی