تمرینات یوگا در کاردرمانی کودکان

تمرینات  یوگا در کاردرمانی کودکان -با هدف یکچارچگی حسی

یوگا یک تمرین خودیابی است. حرکات ساده همراه با نفس کشیدن عمیق به کودک شما کمک می‌کند تا از نظر جسمی، ذهنی وهیجانی پیشرفت کند. یک تمرین برای ذهن و بدن، یوگا به بچه های شما کمک می‌کند تا استقامت عظلانی بهتری داشته باشند، این کار به آنها می‌آموزد که ذهن خودرا کنترل کنند تا بتوانند روی یک کار(ژست موجود بروی کارتها) تمرکز کنند.مانند تسلط بر ژست مورد علاقه خود در کارتها.

مزایای یوگا برای کودکان مبتلا به اوتیسم
برخی از مزایای جسمی تشویق کننده یوگا شامل افزایش قدرت، انعطاف پذیری، تعادل و هماهنگی است. اما مزایای ظریف تری نیز وجود دارد: افزایش مهارت های هیجانی اجتماعی، آگاهی بدن، خود تنظیمی، توجه و تمرکز از مزایای آن است.مطالعه ای که در ژورنال آمریکایی کاردرمانی منتشر شده است نشان داد که کودکان دارای اتیسم که تنها یک دوره 16 هفته یوگا را به طور مداوم تمرین می‌کنند، بهبود قابل توجهی در رفتارهای چالش برانگیز(نادیده گرفتن درخواست-واکنشهای تند-آسیب به خودیا دیگران....) نشان دادند.

یک مطالعه جداگانه که در ژورنال بین المللی یوگا تراپی منتشر شده است، نشان دهنده بهبود درمهارت های تقلیدی و همچنین افزایش تماس چشمی ،تحمل در نشستن، ارتباط غیر کلامی و مهارت های ارتباطی بهبود داشته است.یوگا به معنای واقعی کلمه به معنای اتحاد است، و تمرین در هر سطح (هیجان-جسم-ذهن) این الگوی واحد را ایجاد می‌کند.در اینجا لازماست بار دیگر یکپارچگی حسی واهمیت وضعف آن را برسی کنیم.

یکپارچگی حسی چیست؟
هر روز حواس ما مجموعه ای از ورودی ها را درک می‌کند، پردازش می‌کند و فیلتر می‌کند. سیستم عصبی ما از طریق حواس پنج گانه ما پیامهایی از محیط ما دریافت می‌کند، پیام ها را تفسیر و پردازش می‌کند و سپس پاسخ مناسبی را ابراز می‌کند.علاوه بر پنج حس آشنایی با دید، شنوایی، چشایی، بو و لمس، دو حس «درونی» دیگری نیز داریم. به این دو حس، وستیبولار و حس عمقی گفته می‌شود. سیستم دهلیزی در گوش داخلی مستقر است و به شما این امکان را می‌دهد که وضعیت بدن در ارتباط با کشش جاذبه زمین را درک کنید. سیستم دهلیزی و عمقی درک بهتری برای آگاهی از وضعیت بدنی و حرکت به شما میدهد.پردازش صحیح این اطلاعات به ما توانایی برنامه ریزی و هماهنگی حرکات را می‌دهد. گیرنده های حساس در مفاصل و ماهیچه ها دائماً سیگنال هایی را به مغز می‌فرستند تا بتوانیم با گامهای منظم راه برویم.

حال به برسی هر دو حس عمقی -وستیبولاربه صورت جداگانه تشریح میکنم.حس عمقی به ما میگویدوضعیت بدن چگونه است و این اطلاعات از طریق ماهیچه‌ها, مفاصل و استخوان‌ها منتقل می‌شود.

💪🏻بعضی کودکان با اختلال در حس عمقی علامتهای زیر را نشان میدهند

۱ - نیاز به در آغوش کشیدن محکم برای آرام کردن, و یا برعکس و اجتناب از در آغوش کشیدن و نزدیک شدن

۲-به دنبال فعالیت‌های حرکتی مثل پریدن و بالا رفتن

۳ - به ظاهر دست و پا چلفتی بودن,برخورد با وسایل ویا زمین خوردن.

👂🏻بعضی کودکان با اختلال در سیستم دهلیزی علامتهای زیر را نشان میدهند

۱ - کنترل وضعیت ضعیف (افتادن از صندلی)

۲ - ممکن است احساس ناامنی در حرکت داشته باشد.

۳-ضعف بینایی و عدم هماهنگی چشم دست و پا

مغز با ورودی از حس عمقی و دهلیزی برای درک موقعیت بدن و شتاب هر لحظه کار می‌کند. یوگا یک راه عالی برای تقویت این حواس به عنوان ذهن و بدن شما برای تکمیل ژست دهی است.در ادامه مطالب شما با تمرینات مهم یوگا برای کودکان اتیسم آشنا میشوید.

اختلال پردازش حسی

SPD شرایطی است که ورودی اطلاعات یک یا چند از آن حواس هفتگانه به عنوان خیلی قوی یا خیلی ضعیف درک میشود یا به صورت نادرست تفسیر می‌شود. این شرایط برای اولین بار توسط پزشک متخصص کاردرمانی دکتر آیرس تشخیص داده شد و در کتاب خود یکپارچگی حسی و ناتوانی های یادگیری، که در سال 1972 منتشر شد، شرح داده است.

هرکسی زمانهایی را تجربه می‌کند که بعلت خواب ناکافی ،انتخاب رژیم غذایی ضعیف و استرس می‌تواند سیستم عصبی ما را از تعادل خارج کند و ما اطلاعات درستی از محیط اطراف نداشته باشیم.بیشتر ما مهارت و تجربه لازم را برای فیلتر کردن محرکهای پرتلاطم و ایجاد خود تنظیمی را داریم. آیا تا به حال در روزهایی متوجه شدید که روز سختی را در سر کار دارید و به خانه می‌آیید، ممکن است متوجه شوید که نسبت به محیط خود تحریک پذیر تر و حساس تر هستید. صدای تلویزیونی ،بازی بچه ها، صدای ماشین ظرفشویی همه باعث بروز واکنشی از سمت شما میشود که در حالت عادی میتوانیم خود تنظیمی بهتری در ایجاد رفتار متناسب با محیط داشته باشیم.

اما در کودکان اتیسم دریافت اطلاعات و پاسخ دهی متفاوت است.انواع مختلفی از SPD وجود دارد. کسی که نسبت به ورودی حسی سریع واکنش نشان می‌دهد، غالباً در حالت ترس بیقراری قرار دارد و ممکن است در مقابل تعامل،اضطراب یا مقاوم به نظر برسد. هر آن چیزی که کودک درک میکند خطر برای سیستم عصبی تعبیر می‌شود. ممکن است کودک بیش فعال، تحریک پذیر به نظر برسد ،اما سعی دارد محیط را کنترل کند.کودک ممکن است تنبل، بی حوصله و سرسخت به نظر برسد، اما پیام هایی را که من وشما به سادگی دریافت می‌کنیم کودک دارای اتیسم به شکل دیگری دریافت می‌کند.

چگونه یوگا به کودکان اتیسم کمک میکند؟

فرض کنید شما یک دیجی هستند و یک صفحه بزرگ پر از دکمه با قابلیت برای دستکاری صدا در جلوی خود دارند. یوگا به آنها می‌آموزد که چگونه صدا را تنظیم کنند، کانالها را تغییر دهند یا مقداری بیس(گونه ای از صدا)اضافه کنند. کودکانی که در پردازش ورودی حسی با مشکل مواجه هستند به راحتی نمی‌توانند به همه این دکمه ها و صفحات لمسی دسترسی پیدا کنند.کودکان در هر سنی به یک تمرین نیاز دارند که متناسب خصوصیات جسمی و ذهنی منحصر به فرد آن‌ها باشد.یوگا در تمام سطوح عملکرد حسی کودکان و بزرگسالان، باعث تقویت ,متعادل کردن سیستم عصبی می‌شود.

مرحله اول:

ایجاد واکنش آرامش بخشی:دراین حالت سیستم حسی در حال ارسال پالسهای آرامش بخش است(غلبه پاراسمپاتیک).نفس کشیدن عمیق (کششو آزاد کردن هر گروه عضلانی)این روند را تسهیل میکند. بیشتر کودکان برای استراحت نهایی دوست دارند که کیسه های شنی برای آرامش عمیق را روی بدن خود قرار دهند. این امر به ویژه برای کودک با چالشهای پردازش حسی مفید است.کیسه های شنی براساس نیاز حسی کودک برویچشمها، دست، پا ،دیافراگم، ولگن قرار میگرد.

مرحله دوم:

آگاهی بدنی

آگاهی بدنی یکی از مزایای تمرین‌های یوگا است.کودکان ژستها بر روی کارت را میبینند،و مثل الگوی حیوانات (خرس‌ها و سگ‌ها...-دست‌ها و پاها بر روی زمین) و با استفاده از حس عمقی-وستیبولار که به صورت مشترک فعالیت میکنند،این ژستها(حالتهای روی کارت) را نمایش میدهد. کودک با اجرا حرکات مکرر و قرار گرفتن در وضعیتهای آرامش‌بخش،ورودی حسی بسیار زیادی را احساس می‌کند، که برای کودکان با پردازش حسی مفیداست ولی لازم است با نظارت کاردرمانگر انجام شود زیرا که اغلب آنها در شروع یا در حین انجام بخاطر اختلال در حس عمقی-وستیبولار نیازمند حمایت هستند.

((در هفته آینده ادامه مطلب که مربوط به آگاهی از بدن-آگاهی از تنفس و شروع تمرینات با استفاده از کارت(بصورت فایل زیپ شده) را مورد بحث قرار میدهم.))

این مطلب ادامه دارد.....

نویسنده:

اکوپیشنال تراپیست -محمد مهدی خاتمی